Afhankelijk van de ernst van uw situatie zijn er 4 mogelijkheden:

• Budgetbegeleiding
• Budgetbeheer
• Schuldbemiddeling
• Collectieve schuldenregeling

Afhankelijk van het traject dat het beste bij u past kan het OCMW, een (pro deo) advocaat, een notaris of een gerechtsdeurwaarder ingeschakeld worden om u te begeleiden.

Vraag vrijblijvend advies aan een regionale schuldbemiddelaar.

Particulieren, vrije beroepen, boeren en ambachtslui die met grote structurele schulden te kampen hebben kunnen beroep doen op de procedure collectieve schuldenregeling. Structureel betekent dat u niet in de mogelijkheid bent binnen een redelijke termijn uw schulden terug te betalen.

Enkel natuurlijke personen hebben toegang tot de procedure. Belangrijk is dat de natuurlijke persoon geen handelaar mag zijn geweest zes maanden vooraf aan het verzoek tot de collectieve schuldenregeling. Ook zaakvoerders, bestuurders, werkende vennoten van vennootschappen komen in aanmerking, behalve wanneer hun mandaat betrekking heeft op een vennootschap onder firma ( VOF) of vennootschapsvormen met onbeperkte aansprakelijkheid. De verzoeker mag niet meer in staat zijn om op duurzame wijze zijn opeisbare of nog te vervallen schulden te betalen: aard en volume van de schuld of het aantal schulden zijn hierbij niet belangrijk. De verzoeker mag ook kennelijk niet het eigen onvermogen hebben bewerkt: de rechter oordeelt hierover.

Er is een onderscheid tussen schuldbemiddeling en een collectieve schuldenregeling.

Schuldbemiddeling

Een schuldbemiddelaar tracht een oplossing te zoeken voor de schulden en tracht dit te doen door een afbetalingsplan op te stellen.

Meestal doen OCMW’s of CAW’s dit. Er zijn ook een aantal grote gerechtsdeurwaarderskantoren die schuldbemiddeling aanbieden, veelal in dezelfde brief waarin ze de mensen aanmanen om hun schulden te voldoen. De schuldeiser moet het plan natuurlijk wel aanvaarden. Er is geen sprake van gerechtelijke bescherming in dit geval. Dat kan nadelig zijn.

Collectieve schuldenregeling

Het doel van de collectieve schuldenregeling is mensen 'een tweede kans' te bieden. De procedure is er op gericht om een evenwicht te vinden tussen de belangen van de schuldeisers en de positie van de schuldenaar. De schuldenaar dient op een menswaardige manier zijn financiële situatie onder controle te brengen en dit onder gerechtelijke bescherming en onder de begeleiding van een schuldbemiddelaar.

Bij een collectieve schuldenregeling is de schuldbemiddelaar een gerechtelijk mandataris aangesteld door de Arbeidsrechtbank. Deze professionele erkende schuldbemiddelaar kan in het kader van een collectieve schuldenregeling uw terugbetalingen helpen spreiden over een periode van maximaal 7 jaar.

Na afloop van de termijn van de collectieve schuldenregeling bent u schuldenvrij. Vraag vrijblijvend advies aan een regionale schuldbemiddelaar.

Vanaf het ogenblik dat u in een collectieve schuldenregeling stapt mogen schuldeisers geen minnelijke of gerechtelijke invordering meer doen. Dit is wel enkel van toepassing voor schulden die dateren van voor de datum van de beschikking van toelaatbaarheid (schulden gemaakt voor de officiële start van uw schuldbemiddelingstraject). U kan vanaf dat ogenblik in alle rust uw financiële kwesties onder controle brengen en de draad weer oppikken.

De procedure van collectieve schuldenregeling met aanstelling van een schuldbemiddelaar door de Arbeidsrechtbank is weinig bekend. Er zijn echter heel wat voordelen. De schuldbemiddelaar is daarbij een gerechtelijk mandataris aangesteld door de Arbeidsrechtbank.

Collectieve schuldenregeling is een procedure ingesteld door de wet van 5 juli 1998.

Deze wet beoogt om personen met een structurele overmatige schuldenlast die via de bestaande structuren geen uitweg meer zien, onder bepaalde voorwaarden een oplossing en tweede kans te bieden. Een soort van tabula rasa. Vraag vrijblijvend advies aan een regionale schuldbemiddelaar.

Ieder jaar dient de schuldbemiddelaar een jaarverslag op te stellen en over te maken aan de schuldenaars. Het verslag dient een overzicht te geven van de inkomende en uitgaande betalingen, met rapportering over vooruitgang dossier en de afbetaling van de schulden. De schuldenaars hebben ook recht om op geregelde tijdstippen een overzicht te ontvangen van de gelden die zijn verschenen op hun rubriekrekening.

De wet legt vast hoeveel een schuldbemiddelaar mag aanrekenen. De tarieven zijn vastgelegd in een Koninklijk besluit van 18 december 1998 houdende vaststelling van de regels en barema's tot bepaling van het ereloon en de kosten van de schuldbemiddelaar.
De rechter keurt op voorlegging de vergoeding van de schuldbemiddelaar goed.

Het principe is dat de kost voor een collectieve schuldenregeling dient te worden gedragen door de schuldenaar, doch belangrijk is dat de schuldbemiddelaar dit niet vrij kan bepalen. Er zijn wettelijke bepalingen en de schuldbemiddelaar staat onder controle van de Arbeidsrechtbank.

in uitzonderlijke gevallen kunnen de kosten ten laste worden gelegd van het Fonds ter Bestrijding van de Overmatige Schuldenlast tussen komen.

Het gevolg van een collectieve schuldenregeling is dat uw inkomsten op een aparte rubriekrekening dienen gestort te worden. Het betreft alle inkomsten. Vanaf dat ogenblik zullen alle beslagen op uw inkomsten geschorst worden. Uw schuldbemiddelaar zal voor de looptijd van de procedure uw financiële zaken en de afbetaling van uw schulden voor u behartigen.

Er ontstaat vervolgens een toestand van samenloop tussen alle schuldeisers op het volledige vermogen van de schuldenaar. De lopende intresten op de schuldvorderingen worden geschorst, ook de lopende verjaringen worden geschorst. De tenuitvoerleggingen voor een geldsom worden geschorst.

Uw schuldbemiddelaar beschikt na zijn aanstelling over een periode van 12 maanden om een ontwerp van minnelijke aanzuiveringsregeling (MAR) uit te werken. In uitzonderlijke gevallen kan om een verlenging van deze periode worden gevraagd aan de Arbeidsrechter. De schuldbemiddelaar zal daarbij een ontwerp uitwerken dat rekening houdt met het recht van de schuldenaar en zijn gezin om een menswaardig leven te leiden.

Uw schuldbemiddelaar zal eerst met u en uw schuldeisers onderhandelen over een minnelijke aanzuiveringsregeling. Bij akkoord van alle betrokkenen wordt er een afbetalingsplan opgesteld dat door uw schuldbemiddelaar zal beheerd worden.

De minnelijke onderhandelingsperiode kan maximaal 1 jaar duren. De minnelijke onderhandelingsperiode kan op vraag van de schuldbemiddelaar door de Arbeidsrechter worden verlengd, doch in principe is het één jaar. Is er binnen deze termijn geen akkoord over een afbetalingsplan dan stopt de bemiddeling. Vanaf dat ogenblik gaat uw dossier over in de handen van de rechter die een gerechtelijke aanzuiveringsregeling zal opleggen aan u en uw schuldeisers.

De schuldbemiddelaar dient er rekening mee te houden dat de duurtijd van de volledige aanzuiveringsregeling niet langer dan zeven jaar mag duren vanaf de datum van de beschikking van toelaatbaarheid met uitzondering voor een regeling in het voordeel en op verzoek van de schuldenaar en toelating van de Arbeidsrechter. Indien er een akkoord is van alle schuldeisers zal dat plan van minnelijke aanzuivering door de Arbeidsrechter worden omgezet (gehomologeerd) in een vonnis.

Indien de schuldbemiddelaar er niet in slaagt om een plan van minnelijke aanzuivering op te stellen dan zal de schuldbemiddelaar dit zo melden aan de Arbeidsrechter en zal de zaak worden vastgesteld op een openbare zitting met oproeping van alle partijen. De Arbeidsrechter kan een gerechtelijke aanzuivering opleggen (GAR) waarbij de duurtijd is beperkt tot 5 jaar. De wet stelt bij een gerechtelijke aanzuivering dat de voor beslag vatbare goederen moeten verplicht te gelde worden gemaakt. In de praktijk gebeurt dit bijna nooit voor roerende goederen, wel m.b.t. de verkoop van onroerende goederen.

Heeft u te weinig middelen om ooit nog uw schulden terug te betalen en kan u dus geen akkoord vinden via de minnelijke of gerechtelijke aanzuiveringsregeling, dan maakt u kans op een totale kwijtschelding van schulden.

OPGELET: Bij totale kwijtschelding van schulden is de rechter verplicht om alle beschikbare goederen (woning, auto, tv...) in beslag te laten nemen voor openbare verkoop.

Wanneer u niet tevreden bent over uw schuldbemiddelaar dan kan u vragen om een andere schuldbemiddelaar aan te laten stellen. Betreft het reeds een professionele erkende schuldbemiddelaar dan volgt er eerst een gesprek met de schuldbemiddelaar. Er kan vervolgens een brief aan de arbeidsrechtbank gericht worden met een verzoek tot overleg. Als laatste stap richt u een verzoek tot vervanging van de schuldbemiddelaar aan de rechtbank.

Het behoort tot de essentie van het mandaat van een schuldbemiddelaar dat deze een onafhankelijke en onpartijdige positie inneemt tegenover alle betrokken partijen in de procedure collectieve schuldenregeling. Een traditioneel deurwaarderskantoor vertegenwoordigt daarentegen in hoofdzaak een grote portefeuille aan schuldeisers. Deze laatste zijn mogelijk ook schuldeisers jegens u als schuldenaar. U heeft dus alle belang bij een onafhankelijke en onpartijdige vertegenwoordiger in uw zaak. De schuldbemiddelaar heeft ook een functioneel beroepsgeheim, dat inhoudt dat er geen informatie i.v.m. de collectieve schuldenregeling aan derden mag worden bekend gemaakt.

De Tijd schreef in juni 2019 een spraakmakend artikel over de werking van deurwaarders en incassokantoren in ons land. Lees hier het volledige artikel.

Een collectieve schuldenregeling met beheer via een professionele schuldbemiddelaar heeft vele voordelen ten aanzien van het beheer van een minnelijke regeling door een deurwaarderskantoor. Het gaat dan o.a. over

• een duidelijk wettelijk kader
• strikte onafhankelijkheid van de schuldbemiddelaar
• nooit minder leefloon dan wettelijk bepaald
• alle uitvoeringen stoppen
• interesten stoppen met lopen
• iedereen wordt op voet van gelijkheid gezet
• duidelijke bedragen wat hoeveel kost conform een KB
• controle door de Arbeidsrechter
• een maximumtermijn (die in bepaalde gevallen wel en met akkoord van de schuldenaar kan worden verlengd), anders maximaal 7 jaar

Een collectieve schuldenregeling is een nuttige gerechtelijke procedure die mensen de mogelijkheid geeft om na zeven jaar met een schone lei te herbeginnen. Het moeilijke financiële verleden, waar iedereen door omstandigheden in kan geraken, kan worden afgesloten.

OPGELET: Bij een minnelijke regeling via een deurwaarderskantoor gelden bovenstaande beschermingen niet!